Bij de cliënten van Lievegoed ligt wat ze kunnen en aankunnen vaak ver uit elkaar. Dat komt door hun verstandelijke beperking en bijkomende problematiek. Iemand kan bijvoorbeeld goed praten, maar begrijpt onvoldoende wat er tegen hem gezegd wordt. Hierdoor kunnen cliënten overschat of onderschat worden. Dit kan leiden tot spanning bij de cliënt en moeilijk verstaanbaar gedrag.
Met diagnostisch onderzoek brengen we in kaart wat iemand kan en aankan waardoor we beter aan kunnen sluiten op wat iemand nodig heeft om optimaal te functioneren binnen zijn of haar mogelijkheden.
“Dankzij de diagnostiek weten we nu dat hij ons niet uitdaagt, maar dat hij op die momenten onze nabijheid nodig heeft om zich veilig te voelen.” Woonbegeleider.
“Door de gesprekken voor de diagnostiek, begreep ik dat ik te streng was voor mijn zoon en te veel van hem verwachtte. Ik ben gelijk mijn begeleidingsstijl gaan aanpassen en de band tussen mijn zoon en mij werd direct beter. Daar ben ik heel dankbaar voor.” Vader van een achtjarige cliënt.
1/5
Klik voor meer informatie op de witte pijl rechts bovenin.
We willen in de diagnostiek de ontmoeting met de cliënt opzoeken: wie ben jij en hoe kunnen we jou het beste ondersteunen? We vinden het in dit onderzoek belangrijk om verwanten en de wereld van de cliënt te betrekken. Zo wordt een zo’n volledig mogelijk beeld verkregen van de persoon. We hebben de afgelopen jaren veel ervaring opgedaan met diagnostisch onderzoek. We combineren hierbij verschillende (wetenschappelijke) instrumenten die aansluiten bij onze antroposofische waarden.
De afgelopen jaren hebben we onze diagnostiektrajecten geprofessionaliseerd. Diagnostiekvragen worden besproken en beoordeeld in de aanmeldcommissie van het team diagnostiek. Hieruit volgt een diagnostiektraject op maat. We vinden het belangrijk dat diagnostisch onderzoek zo min mogelijk spanning oplevert bij cliënten. Daarom vinden onderzoeken plaats in de vertrouwde omgeving van cliënten.
"Wij kijken heel graag naar de mogelijkheden van iedere cliënt. Wat voor niveau iemand ook heeft, er ligt altijd wel ergens een ontwikkelmogelijkheid". Ymkje van der Haar, gedragsdeskundige van het team diagnostiek.
2/5
Het team diagnostiek van Lievegoed is dit jaar verder uitgebreid; twee gedragsdeskundigen en één diagnostisch medewerker. Ook zijn er twee orthopedagogen generalisten op de achtergrond betrokken bij complexe casussen.
Ymkje, gedragsdeskundige bij het team diagnostiek, vertelt: het werken bij het team diagnostiek past goed bij mij. Het werk is heel afwisselend en iedere situatie is anders. Ik geniet van het directe contact met cliënten, verwanten en begeleiders en om van hen te mogen leren. Daarnaast houd ik van spelen en dat mag ik hier lekker doen tijdens de onderzoeken.
Het is een soort puzzel om te ontdekken waar de mogelijkheden en kansen liggen in situaties die vast lijken te zitten. Vaak is er al veel gedaan rondom een cliënt en zitten betrokkenen ook een beetje in de overleefstand. Dan is er minder ruimte voor wat er nog mogelijk is. Het is heel mooi om daar openingen in te vinden en gezamenlijk tot passende adviezen te komen. Bijna altijd is er wel wat mogelijk.
Het diagnostiekproces zet mensen aan het denken en zorgt voor bewustwording. Ik vind het bijzonder als betrokkenen zelf met de adviezen komen en zien wat er nodig is.
Uiteraard zijn er ook lastige dingen aan het werk. Zo zijn de culturele achtergrond en taalbarrière van cliënten en verwanten soms een uitdaging bij het doen van onderzoek. Ook hebben cliënten en/of verwanten soms andere verwachtingen van het onderzoek. Een uitkomst kan confronterend zijn en af en toe zijn ze het er niet mee eens. Het kan best zoeken zijn om dan weer naast elkaar te komen staan.
Een mooi voorbeeld van hoe diagnostiek in 2022 heeft bijgedragen aan de ontwikkeling van een kind; de ouders van een jongen op één van onze kinderdagcentra (KDC) waren er zeker van dat hij naar school zou kunnen. De begeleiders van deze jongen dachten dat dit niet mogelijk was voor hem. Hierdoor ontstond spanning tussen ouders en het KDC. Uit diagnostisch onderzoek bleek dat de jongen meer kon dan we in eerste instantie dachten. Maar hij had wel speciale ondersteuning nodig om taken aan te kunnen. Dit kan op scholen een probleem zijn. Uit het onderzoek kwamen adviezen voor nieuwe doelen en een aangepaste begeleidingsstijl. Ouders en begeleiders kwamen weer wat dichter bij elkaar en de ontwikkeling van het kind kon verder gericht gestimuleerd worden.
3/5
In 2022 hebben we als team diagnostiek mooie stappen gezet om onze dienstverlening te verbeteren. We hebben ons werkproces beschreven, vanaf aanmelding tot aan afronding van diagnostiek. Ook hebben we een digitale wachtlijst aangemaakt. Zo kunnen we goed bijhouden welke hulpvragen er zijn en wie er op onderzoek wacht.
Daarnaast hebben we ons aanbod uitgebreid, vooral op het gebied van onderzoek naar autismespectrumstoornissen bij kind en jeugd. Ook werken we meer handelingsgericht. Het is de kunst om de onderzoeksvragen zo goed mogelijk aan te laten sluiten op de hulpvragen uit de praktijk, zodat er concrete adviezen uit komen voor thuis en/of op de groep.
We hebben in 2022 er ook voor gezorgd dat onze verslagen meer begrijpelijk zijn voor de betrokkenen; toegankelijk taalgebruik en een aantrekkelijke opmaak en stijl.
"Dankzij de het diagnostisch onderzoek, begrijpen we mijn dochter beter, staan de neuzen in dezelfde richting en gaat zij weer vooruit in haar ontwikkeling. De aandacht waarmee het onderzoek gedaan is, heb ik als heel prettig ervaren en is compleet anders dan eerdere ervaringen elders. Ik herken mijn dochter echt in het verslag en ben heel blij met alle adviezen. We waren vastgelopen met het KDC en kunnen nu weer goed met elkaar verder." Moeder van een zesjarige cliënt.
4/5
In 2023 willen we meer beleid gaan maken rondom diagnostiek bij ons specialisme: de LVB+ doelgroep. We willen onderzoeken wat daarvoor nodig is en bekijken hoe we in de verslagen en adviesgesprekken nog meer kunnen aansluiten op deze specifieke doelgroep.
Lievegoed heeft cliënten met uiteenlopende culturele achtergronden. Culturele achtergrond is van invloed op de ontwikkeling en het gedrag van mensen. De meeste diagnostische instrumenten zijn ontwikkeld binnen de westerse cultuur. Wij gaan nu kijken hoe we de culturele achtergrond van onze cliënten meer kunnen meenemen in de diagnostische beeldvorming. Bijvoorbeeld door gebruik van het culturele interview.
Ook kijken we voortdurend hoe we onze waarden kunnen integreren in de diagnostische onderzoeken en adviezen én welke bijscholing hiervoor nodig is. In 2023 blijft dit onder onze aandacht. We zetten in op een stabiel team en een goed inwerkprogramma.
Tot slot zoeken we naar meer mogelijkheden voor ondersteuning bij de implementatie van adviezen die voortvloeien uit de diagnostische onderzoeken.